Hoe daten apen online?

Hoe werken fokprogramma’s in dierentuinen? 

‘In het wild gaat een vrouwtje vaak op zoek naar een mannetje uit een andere groep. Ze shopt dan eerst even rond. In dierentuinen wordt dat nagedaan. Daarom verhuist het vrouwtje meestal. Zij wordt bij een mannetje in een andere dierentuin gezet. En dan is het hopen op kleintjes, alleen lukt dat niet altijd.’

Hoe komt dat?

‘De dierentuinen letten vooral op genen. Dat is wat een aap erft van z’n ouders. Alle Europese dierentuinen kennen de genen van hun apen. Ze willen hun dieren zo gezond mogelijk houden. Maar ze kijken niet of het klikt tussen twee apen. En als het niet klikt komen er geen kleintjes.’

Hoe koppelen jullie de apen?

‘Of het klikt tussen apen kun je niet uitproberen. Want de reis is stressvol. En een aap moet helemaal wennen aan een nieuwe groep. Je wilt dus liever dat het meteen goed gaat. Het helpt als je weet wat het vrouwtje aantrekkelijk vindt. Dat onderzoeken wij dus. Mannetjes zijn niet zo kieskeurig, die vinden alles wel best.’ 

Hoe onderzoeken jullie wat een vrouwtje wil?

‘Daarvoor hebben we verschillende taakjes. Zo krijgt een vrouwtje twee foto’s van mannetjes te zien op een scherm. Ze kan zelf aanklikken welke foto ze groot wil zien. Wij meten intussen de beweging van haar ogen. Zo zien we waar ze het meest naar kijkt. Ook werken we met video’s en geluidsopnames, en straks misschien met Skype.’ 

Wat hebben jullie al ontdekt?

‘Het onderzoek loopt al langer in de Apenheul. Daardoor weten we dat vrouwtjes veel kijken naar wangflappen. Sterke, bazige mannetjes hebben van die grote wangflappen. En we denken dat vrouwtjes dat aantrekkelijk vinden!’

Wat kunnen jullie met die kennis?

‘De volgende stap is dat het vrouwtje zelf haar partner kan kiezen. Dan kan ze bijvoorbeeld kiezen voor een mannetje uit Keulen of Madrid.’ 

Willen alle apen meedoen aan het onderzoek?

‘Nee, ze mogen zelf kiezen. Wij zetten het scherm aan en roepen een aap. Die besluit wel of niet te komen. De meeste apen vinden het heel leuk. Maar sommigen hebben er geen zin in. Dat zijn meestal de oudere apen.’