Hoe krijgt mijn kind een gezonde band met eten?

Als ouder zie je je kind het liefst blij achter de broccoli, maar in veel gezinnen levert eten regelmatig strijd op. Vermoeide kinderen die alleen hun mond opendoen voor zoet, zout of vet, ouders die wanhopig proberen om er iets gezonders in te krijgen zonder hun kind meteen een eetstoornis aan te praten.

Merel van Vliet is docent aan de Universiteit Leiden, waar ze promoveerde op de manier waarop ouders omgaan met hun kinderen aan tafel. Haar belangrijkste tip: Houd het ontspannen. ‘Om gezond te eten, moet je uit alle voedselgroepen van de Schijf van Vijf voldoende binnenkrijgen, maar dat hoeft niet elke dag’, vertelt Van Vliet. ‘Als je kind over twee weken verspreid uit alle groepen genoeg binnenkrijgt, niet te vaak ziek is en voldoende groeit, is er geen reden om je zorgen te maken.’

Gaat het toch niet helemaal lekker? Dan heeft Van Vliet een paar tips.

Geef je kind de regie over hoeveel het eet

‘Het is goed als ouders bepalen wat er gegeten wordt, maar het kind zelf kan kiezen hoeveel er gegeten wordt. Dat heeft te maken met zelfregulatie. Bijna alle mensen voelen al vanaf de geboorte wanneer ze volzitten: baby’s stoppen vanzelf met de borst of de fles. Als je kinderen dwingt hun bord leeg te eten, ga je voorbij aan dat gevoel van volzitten. Je maakt dan als het ware het mechanisme lui: op den duur voelen kinderen niet meer goed wanneer ze verzadigd zijn. Dat geeft dan weer het risico dat ze structureel te veel gaan eten en op langere termijn te zwaar worden.

Het is dus verstandig om kinderen zelf te laten kiezen wanneer ze stoppen met eten, ook wanneer dat na twee aardappelen en een sperzieboon is. Ook met tussendoortjes kun je deze strategie toepassen: geef een bakje waarin je alle tussendoortjes voor die dag doet en laat je kind zelf bepalen wanneer het alles opeet. Zo geef je kinderen binnen een gezond kader zelf de regie over wat ze eten en hoeveel ze eten. Als je dat structureel doet, voorkom je bovendien dat ze steeds om meer vragen.’

Houd het avondeten relaxed

‘De avondmaaltijd is vaak een belangrijk moment in een gezin. Als een kind dan onder druk wordt gezet om te eten, kan dat op lange termijn een negatieve en vervelende relatie met eten opleveren. Een trucje om de maaltijd relaxed te houden, is je kansen te spreiden. Eet je kind bijvoorbeeld structureel te weinig groente? Bied dan eens wat komkommertjes en tomaatjes aan als tussendoortje of bij de lunch. Of zet ’s avonds bijvoorbeeld drie verschillende soorten groenten op tafel en laat je kind kiezen. Kiest het voor maar één soort? Helemaal prima.’

Beloon niet met eten

‘Als je zegt “Je moet dit opeten, anders krijg je geen toetje”, zeg je eigenlijk: “Ik weet dat het avondeten vies is en het toetje lekker”. We weten dat op die manier benadrukken dat het avondeten eigenlijk niet lekker is, averechts werkt. Je kunt je kind beter prijzen met woorden, bijvoorbeeld door te zeggen: “Wat zul je goed groeien” of door uit te leggen dat het belangrijk voor je darmen is dat je genoeg vezels en groenten eet. Op die manier vergroot je de kans dat kinderen vanuit zichzelf bereid zijn om gezond te eten.’