Hoe maak ik mijn kind seksueel weerbaar?

Seksuele weerbaarheid gaat over twee dingen, zegt pedagoog Jacqueline Kleijer van bedrijf Opvoeden In Liefde. ‘Enerzijds wil je dat je kind aangeeft wat het wel en niet wil: grenzen aangeven dus. Maar het is een gemis als je daarbij niet stilstaat bij de andere kant: dat het ook heel belangrijk is dat je kind de grens van een ander accepteert en om kan gaan met de teleurstelling van een “nee”.'

Voorleven!

Als het gaat over het aangeven van wensen en grenzen, dan kun je als ouder een hoop meegeven aan je kind, zegt Kleijer. ‘Het toverwoord is voorleven. Dat kan heel simpel zijn. Stel, je neemt je kind mee naar een familieverjaardag, en je kind wil liever niet die iets te hartelijke oom of tante zoenen. Dan is het belangrijk dat je je kind leert hoe je op een respectvolle manier iemand kan begroeten en tegelijkertijd wel je eigen grenzen bewaakt.’ En dan mag je als ouder best het voortouw nemen, vindt de pedagoog. ‘Zeg: “Hallo tante Bep, wat fijn dat u er bent. We willen liever niet zoenen, maar echt superfijn u weer te zien!” Zo neem je iedereen serieus: je leert je kind hoe je respectvol weigert, tante Bep voelt zich niet beledigd maar weet wel dat ze afstand moet houden. 

Oefen met je kind

Verder kun je tegen je kind zeggen dat het nee moet zeggen als iemand hem of haar lastigvalt. Dat is mooi, maar: je kind weet nog niet hoé. ‘Dat kun je oefenen met je kind. Vraag: hoe zou dat bij jou passen? Zeg je liever duidelijk “nee” of doe je het liever met een omweggetje? Niet ieder kind kan heel duidelijk nee zeggen. Maar iets als “dat mag niet van mijn ouders” is ook prima.’ Ook kun je met je kind een codewoord afspreken. ‘Als je kind dat naar jou appt of sms’t, weet jij dat je kind wil dat het opgehaald wordt.’ Dan is er nog het online stuk. ‘Daar online “nee” zeggen is erg lastig. Vraagt iemand online om een naaktfoto, dan kun je een zinnetje oefenen dat je kind terug kan typen, of samen een grappig plaatje uitzoeken als reactie. Zit je kind op de basisschool, dan kun je met je kind afspreken dat je meekijkt met wat hij of zij online doet. En laat weten dat je er bent als ze je hulp nodig hebben. Zeg: “Overkomt je iets wat je niet helemaal lekker zit: kom dan even naar me toen, dan kijken we samen even.”’ 

Het artikel gaat verder onder de foto.

Oordeel niet

Heel belangrijk: oordeel niet, óók niet als je ergens van schrikt. Besef dat ook jouw kind een seksueel wezen is. Zorg dat je ook niet oordeelt als het over een ander gaat, als er bijvoorbeeld een sexy foto rondgaat van een klasgenoot. Je kind hoort dat en zal dat op zichzelf betrekken.’ Een grote valkuil vindt Kleijer het als er alleen wordt gepraat over dit soort onderwerpen als er iets negatiefs is gebeurd, bijvoorbeeld in de media of op school. ‘Dat wil je voorkomen, want seksualiteit en intimiteit zijn op zichzelf juist heel mooi. Als je daar niet over praat, werk je de negatieve lading en schaamte in de hand. Knuffelen is bijvoorbeeld hartstikke fijn en goed. Doe dat dus ook gerust. Maar je kunt wel vragen: “mag ik je een knuffel geven?” En is het antwoord nee, wees dan niet teleurgesteld, maar zeg: “wat goed dat je het aangeeft”.’

Nee is ook een mogelijkheid

Omgaan met de grenzen van iemand anders is ook iets waar je je kind mee kan helpen. ‘Als jij thuis af en toe nee zegt en je daaraan houdt, leert je kind incasseren. Door niet altijd toe te geven leer je je kind dat nee ook een mogelijkheid is.’ En er is ook nog een interessant, grijs gebied, sluit Kleijer af. ‘Soms ben je in een stoeipartij of kieteldood beland en roept iemand nee, maar bedoelt diegene misschien wel ga door. Denk daar over na en ga op je gevoel af. Als het écht menens is, dan heb je dat echt wel in de gaten. Dan is het dus tijd om te stoppen.’