Onderzoek Pointer 'toetscultuur zet jonge kinderen onder druk'

Pointer en DUO Onderwijsonderzoek & Advies hielden de enquête onder 400 leerkrachten in groep 5, 6, 7 en 8. In de hogere klassen van de basisschool merkt bijna driekwart van de leerkrachten dat de druk om goed te scoren op toetsen hoger wordt.

Minister Wiersma vindt het 'zeer onwenselijk' als er extra getraind wordt voor toetsen, bijvoorbeeld thuis, op school of op bijles. Toch schat 60 procent van de leraren dat er vaak of soms buiten school wordt getraind voor toetsen.

Stress voor toetsen

89 procent van de leerkrachten ziet zelfs gestreste kinderen rond de toetsperiodes. Kinderen slapen slecht, hebben faalangst of buikpijn. Leerlingen ervaren stress voor toetsen die bedoeld zijn om hun ontwikkeling te volgen, maar ook een rol spelen bij het advies voor de middelbare school.

Daarbij schrijft een leerkracht: 'Wij hebben zelfs ouders die thuis consequenties hebben op lagere scores, terwijl het kind gewoon laat zien wat het kan.' 

Nadelig toetssysteem

Driekwart van de leerkrachten geeft aan dat het toetssysteem met de vroege selectie nadelig is voor bepaalde kinderen, zoals kinderen met een andere moedertaal of laatbloeiers. Ook onderzoeker Karen Heij, die promoveerde op het Nederlandse toetssysteem, heeft kritiek. 'We hechten te veel waarde aan toetsen en selecteren veel vroeger dan andere landen. 

Later schooladvies?

De Onderwijsraad pleit ervoor om kinderen veel later een schooladvies te geven, na een brugklas van drie jaar. Minister Wiersma komt die wens nog niet tegemoet. Hij denkt dat het onderwijs dat niet aankan vanwege de 'ingewikkelde omstandigheden'. Hij wil het stelsel wel flexibeler maken: 'er zijn bijvoorbeeld subsidies voor scholen die brede of heterogene brugklassen willen maken'.