Wat kun je doen tegen stotteren?

Je kunt stotteren op meerdere manieren beschrijven. 'Je kunt horen dat iemand niet vloeiend spreekt. Dat hij of zij bijvoorbeeld klanken herhaalt, verlengt of helemaal stokt op een klank', vertelt Franken. Maar bij de persoon die zelf spreekt gebeurt er nog veel meer. 'Zij ervaren dat praten niet lukt. Kinderen zeggen wel eens dat hun mond niet doet wat hun hersens willen.' Daar komt nog een belangrijke component van stotteren bij. 'Negatieve ervaringen met stotterend praten kunnen van praten iets spannends maken. Daardoor worden mensen die stotteren angstig om iets te zeggen en gaan ze praten soms vermijden. Kinderen steken dan in de klas bijvoorbeeld hun vinger niet meer op, terwijl ze het antwoord wel weten.'

Iets verkeerd doen

Vooral kinderen stotteren, ongeveer driekwart herstelt daarvan. 'Dat is niet meteen, soms na een half jaar, soms na een paar jaar.' Bij een klein gedeelte blijft het stotteren. Franken vindt het belangrijk dat kinderen niet denken dat ze dan iets verkeerd doen. 'Sommige kinderen denken dat het hun schuld is als ze een foutje maken. Het helpt als er in het gezin tolerant wordt omgegaan met praat-foutjes. Mogen die er zijn of wordt daar niet over gesproken?'

Durven spreken

Dat kan zorgen voor spanning bij het praten. Dat is dan ook een belangrijk aandachtspunt in een eventuele behandeling. 'Je kunt kijken naar welke verstoringen je hoort, maar veel belangrijker is het hoe een kind zich voelt over het spreken. Waar het als eerste om zou moeten gaan in therapie is dat je mee durft te praten', zegt Franken. Na versterking van het zelfvertrouwen komt pas de techniek. 'Je ziet dat spreekwijzen die vloeiendheid bevorderen daarbij helpen, zoals je spreekbewegingen wat vetter aanzetten (bewegingen en klankenstanden iets verlengen) en meelezen met iemand. Een andere techniek, smooth praten, vinden kinderen ook erg leuk. Daarbij laten ze bewegingen heel vloeiend en soepel in elkaar overgaan. Bij het inzetten van technieken is maatwerk heel belangrijk.'